De laatste jaren zijn de kantoren in rap tempo ingericht met zit-sta bureaus en andere hulpmiddelen om mensen gezond te laten werken. Nu werken velen vanwege corona noodgedwongen thuis. En dat heeft voor- en nadelen.
Wij hebben in het voorjaar van 2020 onderzoek gedaan onder ruim honderd thuiswerkers. Deze willekeurige groep thuiswerkers is gevraagd naar de voor- en nadelen van werken thuis. Zij kregen vragen over de inrichting van de werkplek, aanwezigheid van werk gerelateerde klachten, productiviteit en pauzegedrag. Hierbij ging het steeds om een vergelijking tussen werken thuis en werken op kantoor.
Mensen zien zowel voor- als nadelen aan werken thuis
Thuiswerken brengt verschillende voordelen met zich mee. Uit het onderzoek kwam naar voren dat de respondenten het ontbreken van reistijd als grootste voordeel van thuiswerken zien. Ook ervaren zij meer flexibiliteit en vrijheid om de werkdag in te delen. Veel ondervraagden ervaren thuis meer rust en minder afleiding (vooral van collega’s). Ten slotte gaven zij aan thuis meer veiligheid te ervaren vanwege het coronavirus.
Maar er kleven helaas ook nadelen aan thuiswerken. Uit het onderzoek blijkt dat veel respondenten thuis tijdens de werkdag worden afgeleid (vooral de respondenten met kinderen). Ook zien zij als nadeel dat er minder sociale contacten zijn met collega’s. Face-to-face-overleggen of samen bijpraten tijdens een pauze zit er nu even niet in. Tot slot ziet men als groot nadeel dat de werkplek thuis niet ergonomisch is ingericht.
Ruim 40 procent is thuis productiever dan op kantoor
Ruim 40 procent van de respondenten geeft aan thuis productiever te zijn dan op kantoor, terwijl 27 procent juist zegt op kantoor productiever te zijn. De rest van de ondervraagden ervaart geen verschil.
Thuis meer flexibiliteit en vrijheid, maar minder pauzes
De meeste respondenten gaven aan thuis meer flexibiliteit en vrijheid te ervaren. Toch bleek uit het onderzoek dat men thuis gemiddeld minder pauzes inlast tijdens de werkdag dan op kantoor.
Voor zowel het werken op kantoor als thuis valt op dat slechts 50 procent een lunchpauze neemt. Ook nemen medewerkers weinig micropauzes. Dat zijn de korte vitale onderbrekingen (micropauzes) die nodig zijn om de doorbloeding van het lichaam op gang te houden. Dit geldt zowel voor het werken thuis als op kantoor. Slechts 5 procent van de respondenten neemt elke 10 minuten een korte onderbreking om even van houding te wisselen.
Thuis meer lichamelijke klachten
De resultaten liegen er niet om: ruim 24 procent van de respondenten zegt thuis regelmatig tot altijd werk gerelateerde lichamelijke klachten te hebben: in nek, schouders, rug, armen, polsen, handen of hoofdpijn. Terwijl dit op kantoor minder dan 9 procent is! De groep thuiswerkers zonder klachten is slechts 20 procent.
Ergonomie ondergeschoven kindje bij werken thuis
Bij de vragen over aanwezig meubilair en hulpmiddelen op de werkplek thuis viel op dat slechts 3,5 procent van de respondenten het beeldscherm op ooghoogte heeft staan. Dit betekent dat bijna iedereen tijdens het werken thuis het hoofd in een onnatuurlijke houding houdt. Dit kan vooral bij veel omlaag kijken erg belastend zijn voor de nek en leiden tot nekklachten of hoofdpijn.
De meeste ondervraagden gaven aan dat de werkplek op kantoor beter is ingericht dan de thuiswerkplek. Zo heeft bijvoorbeeld nog geen 50 procent thuis de beschikking over een instelbare bureaustoel, terwijl bijna 85 procent op kantoor wel over een goede stoel beschikt.
Op de vraag “Wat ontbreekt er nog om thuis goed (ergonomisch) te kunnen werken?” gaven de meeste respondenten als antwoord voor werken thuis te willen beschikken over ergonomisch meubilair. Ook zien veel respondenten een schermverhoger (zoals een laptopstandaard) als een noodzakelijke toevoeging aan de thuiswerkplek.
Gezond werken met een ergonomische thuiswerkplek
Uit het onderzoek blijkt dat mensen significant meer lichamelijke klachten ervaren nu zij thuiswerken. Vooral het ontbreken van een ergonomische werkplek speelt hierbij een belangrijke rol. Terwijl een ergonomisch ingerichte werkplek mensen juist ongemerkt stimuleert tot het aannemen van een goede werkhouding en hen zo helpt om gezond te werken.
Tips voor gezond werken thuis
Roeien met de riemen die je hebt en toch gezond werken thuis? Met deze 5 tips kom je een heel eind.
Ondersteun je lichaam
Ga goed achterin de stoel zitten met de rug tegen de rugleuning aan en laat je onderarmen ondersteunen terwijl de schouders afhangen.
Werk in een rechte houding
Plaats het scherm recht voor je lichaam en zet de bovenkant van het scherm op ooghoogte. Gebruik voor je laptop een laptopverhoger en plaats documenten tussen toetsenbord en scherm in.
Probeer reiken te voorkomen
Plaats toetsenbord en muis dichtbij het lichaam en zet ook de telefoon binnen handbereik.
Voorkom kleine repeterende bewegingen
Typen is gezonder dan muizen, dus gebruik zoveel mogelijk sneltoetsen. Beweeg de muis vanuit de hele arm in plaats van uit de pols. Gebruik een los toetsenbord en muis als je met de laptop werkt.
Zorg voor ontspanning en voldoende beweging
Beperk het aantal uren beeldschermwerk en neem regelmatig (micro)pauzes. Het advies is om elke 10 minuten even van houding te veranderen en je spieren te ontspannen/stretchen. Wissel zitten regelmatig af met staan en lopen.
Dit onderzoek is 24 april 2020 gepubliceerd op Arbo online.
